Φαίνομαι άρα υπάρχω είναι η στάση ζωής που κυριαρχεί σε έναν διαρκή αγώνα καταπολέμησης του συναισθήματος της ασημαντότητας.

Η αυτοεκτίμηση είναι κάτι που απουσιάζει μαζικά από το βίωμα της σύγχρονης κοινωνίας, η οποία ταυτίζει την επιτυχία με την προσωπική προβολή και αναγνωσιμότητα στα μέσα επικοινωνίας και ενημέρωσης. Όταν ρωτάς εφήβους τι δρόμο θα ήθελαν να ακολουθήσουν στη ζωή τους και απαντούν να γίνουν διάσημοι, αντιλαμβανόμαστε ότι από τα σχολικά χρόνια νιώθουν ασήμαντοι, ως μη διάσημοι, στον μικρόκοσμο τους.

Βρέθηκα πρόσφατα σε μια εκδήλωση μαθητών και με λύπη μου διαπίστωσα πόσο αρνητική επιρροή μπορεί να έχουν πρόσωπα πρότυπα της τρέχουσας επικαιρότητας, όπως ο Τσιτσιπάς ή ο Αντετοκούμπο. Το να θεωρούμε ότι το ιδανικό της ζωής είναι μια αδιάκοπη γραμμική εξέλιξη της πορείας των στόχων μας από την αποτυχία στην επιτυχία ως διάσημοι, είναι λάθος. Ο οποιοσδήποτε, όσο και αν προβάλλεται ως πετυχημένος, με βεβαιότητα βίωσε ματαιώσεις και αποτυχίες στην ως τώρα πορεία της ζωής του. Το να θέτουμε υπερβολικούς στόχους δημιουργεί άγχος που αναπόφευκτα θα οδηγήσει στην αποτυχία και κατ’ επέκταση στο συναίσθημα της ασημαντότητας. Εξάλλου γιατί να θεωρούμε κάποιον επιτυχημένο μόνο όταν έχει ανάλογη πορεία στη ζωή του σε σχέση με αυτή του Τσιτσιπά, του Αντετοκούμπο ή οποιουδήποτε άλλου διάσημου;

Το ζητούμενο για να καταπολεμήσουμε το αίσθημα της ασημαντότητας δεν είναι να ξεχωρίσουμε από τους άλλους, σε έναν αγώνα όλων εναντίων όλων, αλλά μέσα από τη δράση μας να νιώθουμε ότι οι στόχοι μας είναι σε αρμονία με τους κοινωνικούς και τους ατομικούς ηθικούς κανόνες που ενστερνιζόμαστε. Η καταπολέμηση της ηθικής τάξης μέσα από την άρνηση της έννοιας της ανώτερης δύναμης, που υποτίθεται ότι έχει αποδειχθεί από την επιστημονική κοινότητα, συμβάλλει αρνητικά προς αυτή την κατεύθυνση, γιατί απλά έχει θεοποιηθεί την ύλη έτσι ώστε οι οικονομικοί πόροι να θεωρούνται το «εισιτήριο» για μια πετυχημένη ζωή.

Αν δεν αποσυνδέσουμε την επιτυχία και την ευτυχία με την απόκτηση υλικών αγαθών, όχι μόνο δεν θα νιώθουμε επαρκείς και ευτυχισμένοι, αναζητώντας διαρκώς την επιβεβαίωση μέσω της κατανάλωσης, αλλά θα κατασκευάζουμε εχθρούς που θα φαντάζουν ως εμπόδιο για την απόκτηση τους. Στην Ελληνική κοινωνία το βλέπουμε αυτό να συμβαίνει με τα διάφορα εξιλαστήρια θύματα που κατασκευάζουν οι πολιτικές ιδεολογίες, όπως π.χ. δημόσιοι υπάλληλοι, συνδικαλιστές, μετανάστες, αλλοδαποί, άνεργοι, αλλόθρησκοι, ανάπηροι κ.α. , που υποτίθεται ότι ενίοτε παρεμποδίζουν την οικονομική ανάπτυξη της χώρας.

Δίνοντας βαρύτητα στην παιδεία της ατομικής εξέλιξης έχουμε ξεχάσει ότι ο άνθρωπος είναι ον που αναπτύσσεται και διαμορφώνεται μέσα από την κοινωνική συνύπαρξη. Μιλάμε για τον ατομικό δείκτη νοημοσύνης ως σαν αυτός να μην επηρεάζεται θετικά ή αρνητικά από την κοινωνική συναναστροφή. Ο άνθρωπός δεν γεννήθηκε για να ζει μόνος του και αυτάρεσκα να νιώθει επιτυχημένος.

Η επιτυχία του καθένα δεν βρίσκεται στην μάρκα του αυτοκινήτου, κινητού, ρούχου ή οποιουδήποτε άλλου αγαθού το οποίο έχει, δεν βρίσκεται στους τίτλους σπουδών που έχει αποκτήσει. Οτιδήποτε και αν έχουμε κάνει στην ζωή μας αν δεν εμπεριέχει το σεβασμό προς τους άλλους και αν δεν έχει κοινωνικό προσανατολισμό είναι ανώφελο.